Overtuigd pleitbezorger van de nieuwe economie.
De financiering van duurzame initiatieven is vaak superingewikkeld – want het is nieuwe economie en ‘anders denken’. En dat past (nog) niet in de traditionele financieringsmodellen. Als doorgewinterde voorvechter van een die nieuwe economie hoopt Boukje in de Klimaattrein vooral ook partijen samen te brengen om dat de veranderen.
‘Traditionele financiering is voor duurzame start-ups en projecten vaak heel ontoegankelijk. De meeste banken zijn ouderwets. Ze financieren wat ze al kennen, waar geen risico’s aan vast zitten en waar je potentieel veel geld mee kunt verdienen. Terwijl de technologie en projecten die we in de toekomst nodig gaan hebben vaak ongewis zijn. We weten nog niet precies hoe het gaat uitpakken. De verdienperspectieven zijn vaak niet riant. Als je alles netjes en duurzaam doet – netjes salaris betalen, netjes zwangerschapsverlof geven, geen grondstoffen of halffabricaten meer uit China halen – dan ga je onder de streep minder verdienen dan de niet-duurzame bedrijven. Daar zijn de huidige finacierders nog niet klaar voor.’
Minder is écht beter
Ik werk nu al zo’n 15 jaar aan duurzame projecten en heb wel geleerd dat het vaak een mythe is om te denken dat we kunnen door blijven gaan met wat we nu doen maar dat dan alleen maar een beetje hoeven te verduurzamen. We moeten ons erbij neerleggen dat alles allemaal duurder wordt als je echte integrale duurzaamheid wilt. Daar staat weer tegenover dat we ook zullen moeten gaan minderen, dus die combinatie zorgt er dan vervolgens weer voor dat we niet noodzakelijkerwijs duurder uit gaan zijn. Dus geen twintig goedkope, maar drie hele dure T-shirts per jaar. De knop moet echt om. Minder verdienen en minder uitgeven betekent vaak ook: meer tijd voor jezelf en voor je familie, meer tijd in de natuur, meer plezier in je werkt. We hebben echter nog niet geleerd hoe we minderen echt meer kunnen waarderen.’
‘Ook in de gebouwde omgeving moeten we naast meer duurzame technieken implementeren ook moeten gaan leren te minderen. Minder materialen toepassen, minder materialen weggooien en minder energie gebruiken zijn ‘no brainers’ maar ook minder vierkante meters in beslag nemen, minder bezit en dus meer delen, meer samendoen en samen oplossen, minder internationalisering en meer impact in eigen buurt. Hoe ziet dat er in de praktijk dan bijv. uit? Het plaatsen van zonnepanelen in verduurzamingsprojecten zou je best kunnen laten doen door buurtbewoners die nu thuis zitten of een carrière switch overwegen. En waarom zou je de zonnepanelen dan niet ook in eigendom brengen van de buurtbewoners i.p.v. van een commerciële partij? Meer duurzame energie, meer handen aan het werk in de energietransitie, meer sociale cohesie in de wijk, een inclusieve energietransitie, minder energiearmoede, minder onnodige kilometers en minder verspild talent… maarja de prijs van zo’n zonnedak wordt er misschien wel wat duurder op en die extra kosten kun je niet heel gemakkelijk verdelen onder alle stakeholders. Een startup van ons (WijkEnergieWerkt) doet dat nu in een paar wijken in Rotterdam, je voelt en ziet het werken, maar het blijft supermoeilijk te financieren.
Uiteindelijk moeten we toe naar een ander maatschappelijk en financieel waardemodel (nieuwe economie?) waarin dit soort businesscases wel commercieel haalbaar gaan worden. Waarin we gestimuleerd worden niet méér te consumeren, maar juist meer waarde weten te vinden in wat we al hebben. Maar tot die tijd hebben we financierders voor dit soort initiatieven zoals de TBI klimaattrein keihard nodig als we Parijs ook maar in zicht willen hebben, in 2040.’
